«دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری» در ابتدا تحت عنوان «دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری» به موجب ماده ۳۵ اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری مصوب سال ۱۳۵۶ به منظور رفع نیازهای دادگستری در زمینه های حقوقی، قضایی و اداری تاسیس و با همت و تلاش شهید گرانقدر آیت الله دکتر بهشتی در سال ۱۳۶۱ به طور رسمی فعالیت خود را آغاز نمود.
به موجب ماده ۳۵ قانون اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری مصوب سال ۱۳۵۶، وزارت دادگستری مکلف گردید به منظور تامین کادر مورد نیاز اعم از قضایی و اداری با همکاری وزارت علوم و آموزش عالی به تاسیس «دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری دادگستری» اقدام نماید و داوطلبان خدمت در دادگستری را از بین فارغ التحصیلان دانشکده مذکور و سایر دانشگاهها و موسسات آموزش عالی طبق قوانین مربوطه انتخاب کند.
دانشکده در سال ۱۳۶۱ و با پذیرش اولین دوره دانشجو در رشته علوم قضایی تاسیس گردید و بدین ترتیب هر سال با توجه به امکانات دانشگاه با هماهنگی وزارت علوم، مبادرت به جذب دانشجو نمود.
در این دانشکده بیش از ۵۰۰۰ دانشجو در طی دوره های مختلف جذب و فارغ التحصیل شده اند که هم اکنون اکثریت آنها در کسوت قضاء و بعضاً در مشاغل دیگر نظیر استاد دانشگاه، نماینده مجلس، وکیل دادگستری، کارشناسان ارشد سازمانهای وابسته به قوه ی قضائیه و مانند آن مشغول انجام وظیفه هستند. به این ترتیب صرف نظر از برخی مدیران قوه قضائیه بیش از نیمی از جمعیت قضات کشور فارغ التحصیل این دانشکده می باشند. علاوه بر این، در دانشکده، تعداد قابل توجهی دانشجو در رشته های پلیس قضایی، خدمات اداری، ثبت، دوره های معادل علوم قضایی و دوره های کارشناسی ارشد حقوق خصوصی و حقوق جزا و جرم شناسی آموزش تخصصی لازم را به پایان رسانده و در قوه قضائیه یا مراکز دیگر مشغول به کار شده اند.
شورای گسترش آموزش عالی در سال ۱۳۸۴ با ارتقاء «دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری» به «دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری» وابسته به قوه قضاییه موافقت اصولی به عمل آورد. در نهایت در سال ۱۳۸۹ ارتقاء دانشکده به دانشگاه مورد موافقت قطعی قرار گرفت.
پس از ارتقاء دانشکده علوم قضایی به دانشگاه، به تناسب رشته های مورد نیاز، دانشکده های زیر راه اندازی شد:
اکنون این دانشگاه با پذیرش دانشجو در چهار مقطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد پیوسته، کارشناسی ارشد ناپیوسته و دکتری تخصصی در رشته های مختلف حقوق، تنها دانشگاه تخصصی حقوق در سطح کشور است که به صورت حرفه ای و پیشرفته به آموزش دانش حقوق و رشته های مرتبط با آن می پردازد.
لازم به ذکر است که با توسعه دانشگاه، راه اندازی مجدد برنامه های درسی فوق پس از اعمال اصلاحات لازم، در دستور کار دانشگاه قرار دارد.
به منظور رفع بخشی از نیازهای تخصصی قوه قضاییه به نیروهای شایسته، توانمند و متعهد در زمینه قضا، سلامت و امنیت جامعه و عدالت اجتماعی و بر اساس مجوز شماره ۲۲/۱۰۲۲۰۴ مورخ ۱۳۸۹/۱۲/۹ شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ( مبنی بر ارتقای دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری به دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری )، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری وابسته به قوه قضاییه طبق اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ( مصوب ۱۳۸۳/۵/۱۸)، مفاد این اساسنامه، قوانین، ضوابط و مقررات مربوط اداره می شود.
در این اساسنامه «دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری» به اختصار «دانشگاه» و «وزارت علوم، تحقیقات و فناوری» به اختصار «وزارت» نامیده می شود.
تبصره: برگزاری دوره های مذکور نباید منجر به صدور مدرک رسمی دانشگاهی از قبیل کاردانی، کارشناسی، ...و یا معادل آنها شود.
«دانشگاه» دارای شخصیت حقوقی و استقلال اداری و مالی و وابسته به قوه قضاییه است.
تبصره۱. حداقل دو تن از شخصیت های مذکور در بند ۶ باید از اعضای هیأت علمی دانشگاه ها و موسسات آموزشی و پژوهشی کشور باشند.
تبصره۲. اعضای مذکور در بند ۶ با پیشنهاد رییس قوه قضاییه و تأیید و حکم وزیر علوم، تحقیقات و فناوری برای مدت چهار سال منصوب می شوند و در یک زمان حداکثر می توانند عضو دو هیأت امنا باشند. انتصاب مجدد آنان بلامانع است و تا زمانی که افراد جدیدی به جای آنان منصوب نشده باشند همچنان به وظایف و اختیارات قانونی خود ادامه می دهند.
جلسات هیأت امنا حداقل هر شش ماه یکبار با دعوت رییس هیأت امنا تشکیل می شود.
تبصره: جلسات هیأت امنا با حضور حداقل پنج تن از اعضا رسمیت می یابد و مصوبات آن با رأی حداقل نصف بعلاوه یک اعضای حاضر در جلسه رسمی، معتبر خواهد بود.
رییس «دانشگاه» که نماینده قانونی «دانشگاه» نزد مراجع حقیقی و حقوقی است، از میان اعضای هیأت علمی رسمی با مرتبه علمی حداقل استادیار، دارای حداقل پنج سال سابقه خدمت در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری در وضعیت هیأت علمی و حداقل دارای دو سال سابقه اجرایی در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی با پیشنهاد رییس هیأت امنا و تأیید وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و حکم رییس هیأت امنا برای مدت چهار سال منصوب می شود.
تبصره ۱.پیشنهاد و انتصاب مجدد وی بطور متوالی فقط برای یک دوره امکان پذیر می باشد. در موارد استثنا، انتخاب مجدد برای دوره بعدی پس از تأیید وزیر علوم،تحقیقات و فناوری امکان پذیر می باشد.
تبصره ۲.رییس قوه قضاییه می تواند تا تعیین رییس «دانشگاه»، یکی از اعضای هیأت علمی را به عنوان سرپرست «دانشگاه» منصوب نماید.
تبصره ۳.پذیرش استعفا یا عزل رییس «دانشگاه» با پیشنهاد رییس هیأت امنا و تأیید وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و حکم رییس هیأت امنا انجام می پذیرد.
تعداد «معاونان» دانشگاه بر اساس تشکیلات «دانشگاه» تعیین می گردد. شرایط عمومی معاونان طبق آیین نامه جامع مدیریت دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری می باشد.
الف-تعریف شورای دانشگاه:
شورای دانشگاه دومین رکن سیاستگذار بعد از هیأت امنا می باشد که به تنظیم سیاست ها و برنامه های جاری «دانشگاه» بر اساس سیاست های کلان مصوب در هیأت امنا و سیاست های «وزارت» و سایر مراجع ذیصلاح می پردازد.
ب- ترکیب شورای دانشگاه:
تبصره۱.رییس «دانشگاه» می تواند در مورد مسائل خاص از رئیس گروه معارف و سایر مدیران حسب مورد به منظور شرکت در جلسات شورا (بدون حق رأی) دعوت نماید.
تبصره۲.مدت عضویت اعضای حقیق شورای دانشگاه دو سال می باشد.
تبصره۳.ریاست شورا به عهده رییس «دانشگاه» است. شورا دارای نایب رییس می باشد که از میان اعضای شورا با انتخاب و حکم رئیس «دانشگاه» منصوب می گردد.
تبصره۴.ابلاغ مصوبات شورا و مکاتبات مربوط از طریق رییس شورا انجام می پذیرد.
ترکیب وظایف و اختیارات شوراهای تخصصی «دانشگاه» به شرح مندرج در آیین نامه جامع مدیریت دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی ، پژوهشی و فناوری، مصوب جلسه مورخ۱۳۸۹/۱۰/۱۲شورای عالی انقلاب فرهنگی، می باشد.
منابع لازم برای انجام وظایف و مأموریت های «دانشگاه» از محل بودجه عمومی، درآمدهایی که به موجب قوانین و مقررات وصول می شود و به عنوان درآمد اختصاصی منظور می گردد، و دریافت کمک و هدایا خواهد بود.
پذیرش دانشجو برای «دانشگاه» با مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و به شیوه ای که «وزارت» تعیین می کند، صورت می پذیرد.
مدرک تحصیلی دانش آموختگان «دانشگاه» بر اساس ضوابط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری صادر و اعطا می شود.
نحوه گزینش علمی داوطلبان عضویت هیأت علمی «دانشگاه» طبق آیین نامه استخدامی اعضای هیأت علمی «دانشگاه» است که به تصویب هیأت امنا و تأیید وزیر علوم، تحقیقات و فناوری خواهد رسید.
نحوه گزینش عمومی داوطلبان عضویت هیأت علمی «دانشگاه» تابع ضوابط و مقررات «وزارت» و سایر مراجع ذیصلاح است.
«دانشگاه» تابع همه قوانین و مقررات مربوط و ضوابط و آیین نامه های مصوی «وزارت» و سایر مراجع ذیصلاح خواهد بود.
برنامه های آموزشی و سر فصل دروس باید مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری باشد.
دانشگاه در موارد زیر پس از تصویب گسترش آموزش عالی «وزارت» منحل می شود:
در صورتیکه شورای گسترش آموزش عالی با انحلال «دانشگاه» موافقت اصولی نماید، «دانشگاه» موظف است اقدامات زیر را انجام دهد:
پس از احراز اجرای تعهدات مذکور در ماده ۲۵ و حل و فصل امور آموزشی و حقوقی «دانشگاه» و تصویب نهایی انحلال «دانشگاه» توسط شورای عالی «وزارت»، هیأت تصفیه ای مرکب از:
تشکیل و با رعایت مقررات قانونی امر تصفیه «دانشگاه» را برعهده خواهد داشت.
پس از انجام تعهدات و تعیین تکلیف دیون «دانشگاه» و اعلام ختم تصقیه، باقیمانده دارایی "دانشگاه " با رعایت اساسنامه به "قوه قضاییه" منتقل می شود.
از تاریخ ابلاغ این اسانامه، کلیه ضوابط و مقررات مغایر با آن لغو می گردد.
هرگونه تغییر در مفاد این اساسنامه با تصویب گسترش آموزش عالی و ابلاغ وزیر علوم، تحقیقات و فناوری امکان پذیر خواهد بود.
ماده و ۱۳ تبصره در تاریخ ۱۳۹۰/۵/۱ به تصویب شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری رسید و از تاریخ ابلاغ لازم الاجرا است.
با توجه به پیش بینی دفتری به منظور همکاری های بین المللی در نمودار سازمانی دانشگاه، عملا از سال ۱۳۹۳ (۲۰۱۴ میلادی) این بخش فعالیت خود را آغاز نموده است. دفتر همکاری های بین المللی دانشگاه درصدد است با موسسات دانشگاهی و پژوهشی کشورهای مختلف، موسسات و سازمان های بین-المللی فعال در حوزه علم حقوق، ارتباطاتی برقرار نماید. تمرکز این دفتر بر همکاری با دانشگاه هایی است که به طور خاص عهده دار تربیت قاضی هستند.
به منظور ارتقاء همکاری های بین المللی از جانب دانشگاه و در راستای بهره گیری از تجارب بین المللی و ظرفیت های موجود در دیگر کشورها و موسسات بین المللی، به فضل الهی گام های ارزشمندی اتخاذ گردیده که ثمراتی نیز در بر داشته است. امهات و رئوس اقدامات انجام شده و در دست انجام دانشگاه در این حوزه از قرار زیر است:
۱ـ حضور و ایراد سخنرانی رئیس قوه قضائیه قطر (علی بن الفطیس المری) در دانشگاه در تاریخ: ۹۳/۰۹/۰۹ در این نشست که با حضور معاون محترم فرهنگی قوه قضائیه، مدیرکل محترم امور بین الملل قوه قضائیه، معاونین، مسئولین و اساتید دانشگاه و نیز دانشجویان صورت گرفت، ابتدا رئیس دانشگاه ضمن خوش آمدگویی به المری و هیات همراه، توضیحاتی پیرامون فلسفه تاسیس دانشگاه، پیشینه و وضعیت کنونی دانشگاه اظهار داشته و در ادامه رئیس دستگاه قضایی قطر با اشاره به پیشینه تاریخی و فرهنگی غنی ایران و نقش حائز اهمیت قضات در دستگاه های قضایی، به امکان حضور دانشجویانی از جمهوری اسلامی ایران در دانشگاه های قطر اشاره نمودند.
۲ـ نشست دبیرکل موسسه بین المللی یونیدروا با مسئولان دانشگاه: پس از حصول اطلاع از آن که آقای خوزه آنجلو استرلا فاریا دبیرکل برزیلی یونیدروا (UNIDROIT) به دعوت دانشگاه تهران، چند روزی در ایران اقامت خواهد داشت، ضمن هماهنگی های به عمل آمده، تدارک ملاقات ایشان با رئیس و گروهی از مسئولین و اساتید دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری در تاریخ ۳ آذر ماه ۱۳۹۳، در دستور کار قرار گرفت. در این جلسه ده نفر از اساتید و مسئولین دانشگاه و نماینده اداره کل حقوقی بین المللی وزارت امور خارجه حضور داشتند.
۳ـ برگزاری کارگاه آموزشی «قاچاق افراد و قاچاق مهاجران»: کارگاه مزبور با مشارکت دانشگاه و دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم ملل متحد (UNODC) در تهران، طی روزهای اول و دوم مهر ماه سال جاری در سالن اندیشگاه کتابخانه ملی با هدف آگاهی افزایی حضار و تبادل پیشرفته ترین راهکارها و دستاوردهای بین المللی مقابله با مصادیق قاچاق انسان با حضور کارکنان دستگاه های دولتی، قضات و دانشگاهیان برگزار گردید و اساتیدی از داخل و خارج به بیان دیدگاه های خود در این خصوص پرداختند.
۴ـ مقدمات به عمل آمده جهت حضور هیاتی از آکادمی علوم قضایی روسیه در دانشگاه به منظور انعقاد تفاهم نامه همکاری: انعقاد تفاهم نامه مزبور از این رو در دستور کار دانشگاه قرار گرفت که معاون اول محترم وقت قوه قضائیه در سفری که در خرداد ماه سال جاری به روسیه داشتند، از آکادمی علوم قضایی این کشور بازدید به عمل آورده و با اشاره به دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، وجود نهادی مشابه در ایران را به اطلاع مقامات آکادمی رساندند. در آن جلسه پیشنهاداتی جهت مطلوبیت همکاری های علمی و پژوهشی میان آکادمی و دانشگاه مطرح گردید که در این راستا با پیگیری ستاد حقوق بشر قوه قضائیه مقرر گردید که سفر هیاتی از آکادمی به تهران در ماه های آتی، به منظور انعقاد تفاهم نامه در دستور کار قرار گیرد.
علاوه بر موارد یادشده، این دفتر به دنبال آن است که روابط دانشگاه را با سایر کشورها و سازمان های بین المللی برقرار نموده و به منظور استفاده از تجارب دیگران و به ویژه دانشکده های علوم قضایی سایر کشورها، همکاری های بین المللی را توسعه دهد.
شناسایی و تعیین نیازهای جذب اعضای هیأت علمی در گروه های آموزشی و پژوهشی
انجام فراخوان عمومی برای جذب اعضای هیأت علمی مؤسسه
تصمیمگیری در خصوص نحوه و چگونگی استخدام اعضای هیأت علمی اعم از قراردادی، پیمانی، رسمی آزمایشی، رسمی قطعی، هیأت علمی طرح سربازی، مأموریت و انتقال اعضای هیأت علمی در چارچوب آییننامهها و مقررات مربوطه
اعلام نظر درخصوص جذب اعضای هیأت علمی متقاضی استخدام در مؤسسه و متقاضیان رتبه تحصیلی از لحاظ تواناییهای علمی و صلاحیت عمومی
نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات مربوط به استخدام اعضای هیأت علمی
ارائه گزارشات مستمر سالیانه حسب مورد به هیأت مرکزی جذب اعضای هیأت علمی وزارتین.
آیین نامه جدید ارتقا مرتبه اعضا هیأت علمی
آئین نامه تشکیل هیأت عالی جذب و دستورالعمل اجرایی جذب و تبدیل وضعیت استخدامی
اهم مصوبات جذب اعضای هیأت علمی
تقویم مراحل جذب اعضای هیات علمی
نظر به اهمیت امر خطیر قضا و فلسفه وجودی دانشگاه علوم قضایی مبنی بر جذب و تربیت بخشی از قضات آینده کشور، داوطلبان تحصیل در دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری مورد گزینش قرار می گیرند. تا سال ۱۳۹۳ فرآیند گزینش دانشجو در دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری بر اساس قانون گزینش معلمان و کارکنان آموزش و پرورش مصوب ۷۴/۶/۱۴ و آیین نامه اجرایی قانون گزینش کشور مصوب ۷۷/۵/۲۵ توسط هسته گزینش دانشگاه انجام می شد که زیر نظر هیأت مرکزی گزینش قوه قضاییه و هیأت عالی گزینش فعالیت می کرد. با توجه به دریافت ابلاغ قضایی توسط دانشجویان این دانشگاه پس از قبولی و در بدو شروع به تحصیل و در راستای اصلاح ساختار گزینش دانشگاه، در دی ماه ۱۳۹۳ هسته گزینش دانشگاه منحل و دفتر گزینش قضات قوه قضاییه مستقر در دانشگاه علوم قضایی جایگزین آن شد که زیر نظر اداره کل گزینش قوه قضاییه و مطابق آیین نامه نحوه جذب، گزینش و کارآموزی داوطلبان تصدی امر قضاء و استخدام قضات مصوب ۹۲/۲/۲۶فعالیت می نماید. گزینش کارمندان اداری دانشگاه نیز در هسته گزینش ستادی قوه قضاییه انجام می گردد.
دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری در ابتدا تحت عنوان دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری به موجب ماده 35 اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری مصوب سال 1356 به منظور رفع نیازهای دادگستری در زمینه های حقوقی، قضایی و اداری تاسیس و با همت و تلاش شهید گرانقدر آیت الله دکتر بهشتی در سال 1361 به طور رسمی فعالیت خود را آغاز نمود.
به موجب ماده 35 قانون اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری مصوب سال 1356 وزارت دادگستری مکلف گردید به منظور تامین کادر مورد نیاز اعم از قضایی و اداری با همکاری وزارت علوم و آموزش عالی به تاسیس «دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری دادگستری» اقدام نماید و داوطلبان خدمت در دادگستری را از بین فارغ التحصیلان دانشکده مذکور و سایر دانشگاهها و موسسات آموزش عالی طبق قوانین مربوط انتخاب کند.
دانشکده عملاً در سال 1361 و با پذیرش اولین دوره دانشجو در رشته علوم قضایی تاسیس گردید و بدین ترتیب هر سال با توجه به امکانات دانشگاه با هماهنگی وزارت علوم، مبادرت به جذب دانشجو نمود.
در این دانشکده بیش از 5000 دانشجو در طی دوره های مختلف جذب و فارغ التحصیل شده اند که هم اکنون اکثریت آنها در کسوت قضاء و بعضاً در مشاغل دیگر نظیر استاد دانشگاه، نماینده مجلس، وکیل دادگستری، کارشناسان ارشد سازمانهای وابسته به قوه ی قضائیه و مانند آن مشغول انجام وظیفه هستند. به این ترتیب صرف نظر از برخی مدیران قوه قضائیه بیش از نیمی از جمعیت قضات کشور فارغ التحصیل این دانشکده می باشند. علاوه براین، در دانشکده، تعداد قابل توجهی دانشجو در رشته های پلیس قضایی، خدمات اداری، ثبت، دوره های معادل علوم قضایی و دوره های کارشناسی ارشد حقوق خصوصی و حقوق جزا و جرم شناسی آموزش تخصصی لازم را به پایان رسانده و در قوه قضائیه یا مراکز دیگر مشغول به کار شده اند.در سال 1389 دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری به دانشگاه ارتقا یافت و در حال حاضر دارای سه دانشکده به شرح زیر می باشد:
1-دانشکده حقوق2-دانشکده پیشگیری از وقوع جرم و اصلاح تربیت 3- دانشکده ثبت و مدیریت قضایی
الف) کارشناسی علوم قضایی؛ این رشته به تربیت کارکنان قضایی اختصاص دارد، اولین دوره دانشجویان این دوره در تاریخ 61/15/6 تحصیلات خود را شروع و در 64/11/29 حدود 30 نفر از اولین دوره فارغ التحصیل شدند، در این رشته هم اکنون نیز دانشجو جذب می شود.
ب) کارشناسی پلیس قضایی؛ این رشته به تربیت پلیس جهت خدمت در قوه قضائیه اختصاص داشت که در سال 1368 برای اولین بار دانشجویان در این رشته پذیرش شدند ولی پس از آن جذب دانشجو استمرار نیافت.
ج) کارشناسی خدمات اداری؛ این رشته به تربیت کارکنان اداری قوه قضائیه اختصاص داشت که در سال 1371 تعدادی دانشجو در این رشته جذب شدند ولی جذب دانشجو در این رشته نیز استمرار نیافت.
د) کاردانی ثبت؛ این رشته جهت تربیت کارکنان اداری سازمان ثبت اسناد و املاک اختصاص داشت لکن در دروه ای محدود مبادرت به جذب دانشجو در این رشته شد ولی استمرار نداشت.
لازم به ذکر است که با توسعه دانشگاه، راه اندازی مجدد برنامه های درسی فوق پس از اعمال اصلاحات لازم، در دستور کار دانشگاه قرار دارد.