در راستای اجرای برنامه های تربیتی و فرهنگی جهت الگو سازی برای دانشجویان در زمینه ایجاد انگیزه، تلاش علمی و پژوهش،استاد دکتر مهدی محقق روز دوشنبه مورخ 1393/11/27 در محل سالن اجتماعات شهید بهشتی دانشگاه علوم قضایی ضمن بیان زندگی نامه علمی خود، دانشجویان را به تقویت بنیه علمی و تربیتی فعالیت های پژوهشی توصیه نمود.

در خاتمه سخنرانی لوح تقدیر دانشگاه توسط دکتر شریعت باقری به ایشان اهداء گردید.

متن خبر ایرنا از مراسم سخنرانی:

به گزارش خبرنگار اجتماعی ایرنا، «مهدی محقق» عصر دوشنبه در جمع دانشجویان دانشگاه علوم قضایی افزود: اگر مفاخر و اندیشمندان کشور به درستی به جوانان معرفی نشوند، آنان افراد خارج از کشور را به عنوان الگو برمی گزینند که با فرهنگ ما همخوانی ندارند.

وی افزود: باید جوانان ما بدانند در کشوری زندگی می کنند که مفاخر آن مایه مباهات کشور و دنیا هستند.

محقق ادامه داد: زمانیکه در مصر بودم عرب ها می گفتند هر عربی که بخواهد قرآن را بفهمد باید در کنار خود قاموس فیروزآبادی را داشته باشد که این مایه فخر و مباهات است.

وی گفت: اگر به نسل جوان بگوییم حرفه یا علمی را فرا بگیرید، بلافاصله می گویند که با آموختن آن چقدر می توانیم درآمد کسب کنیم.

محقق افزود: هر فرد می تواند با علم یا حرفه ای که به درستی فرا می گیرد، از طریق آن نیز درآمد کسب کند.

رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به جوانان توصیه کرد قدر جوانی خود را بدانند و از فرصت های مطالعاتی به نحو احسن بهره ببرند تا به موفقیت دست یابند.

وی بار دیگر و در توصیه به جوانان گفت: درس خواندن را نباید فقط به خاطر درس خواندن دنبال کرد بلکه باید علم خود را نیز به دنیا صادر کنیم.

خلاصه : مهدی محقق در سال 1308 شمسی در مشهد به دنیا آمد. وی پس از تحصیلات مقدماتی، علوم حوزه‌ای را در مشهد و تهران تا حد اجتهاد طی کرد. پس از اخذ لیسانس از سال 1330 تا سال 1339 به دبیری دبیرستانها و اداره بخش خطی کتابخانه ملی فرهنگ پرداخت. در سال 1337 دکترای الهیات و معارف اسلامی را به پایان رسانید و در سال 1338 دکترای زبان و ادبیات فارسی را اخذ نمود. در سال 1339 به دانشیاری دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برگزیده شد و در سال 1346 به درجه استادی ارتقا یافت. استاد از سال 1348 تا 1357 مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران و بعد از انقلاب نیز به مدت یک سال عهده‌دار ریاست دانشکده دماوند گردید. او به مدت دو سال به عنوان استاد مهمان در دانشگاه لندن و مدت هشت سال به تناوب در دانشگاه مک‌ گیل کانادا به تدریس پرداخت و در سال 1347 شعبه موسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک ‌گیل را در تهران تاسیس کرد. ایشان عضو و رئیس انجمن استادان زبان و ادبیات فارسی و عضو هیئت امنای انجمن فلسفه ایران بوده و اکنون رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و مشاور علمی و عضو هیئت امنای بنیاد دائره‌المعارف اسلامی و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. استاد همچنین عضو ایرانی فرهنگستان زبان و ادب مصر می‌باشد و در فرهنگستان‌های اردن، سوریه، هند و مجمع بین‌المللی فلسفه در قرون وسطی و مجمع بین‌المللی تاریخ پزشکی نیز عضویت دارد. استاد محقق در سال 1361 از سمت استادی دانشگاه تهران بازنشسته گردید و پس از آن در دانشگاه‌های مشهد، امام صادق ( ع) ، تربیت مدرس، الزهراء و شهید مطهری تدریس کرده است. ایشان برگزیده همایش طرح سپاس بهمن 85 در فرهنگسرای ابن سینا نیز هست.

گروه : علوم انسانی

رشته : زبان و ادبیات فارسی

مشاغل و سمتهای مورد تصدی : مهدی محقق مدتی اداره بخش نسخ خطی کتابخانه ملی را عهده‌دار بود و با شروع فعالیت‌های آموزشی از سال 1348 تا 1357 مدیریت گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران را به عهده گرفت و پس از انقلاب به مدت یک سال ریاست دانشکده دماوند به وی سپرده شد. از دیگر مشاغل دکتر محقق، عضویت و ریاست انجمن استادان زبان و ادبیات فارسی و عضویت هیئت امنای انجمن فلسفه ایران بوده و اکنون رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و مشاور علمی و عضو هیئت امنای بنیاد دائره‌المعارف اسلامی و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. وی همچنین عضو ایرانی فرهنگستان زبان و ادب مصر است و در فرهنگستان‌های اردن، سوریه، هند و مجمع بین‌المللی فلسفه در قرون وسطی و مجمع بین‌المللی تاریخ پزشکی نیز عضویت دارد.

فعالیتهای آموزشی : شروع کار تدریس مهدی محقق به تشویق آیت‌الله کاشانی بود. استاد می‌گوید: «مرحوم آیت‌الله کاشانی معتقد بود که در من فصاحتی وجود دارد که در معلمی باید از آن استفاده کنم و وقتی تعلل مرا در امر استخدام دید گفت «شما بیسوادان خودتونو کنار می‌کشین که همه جاها را کافرا گرفتن». کلمه «بیسواد» تکیه کلام آن مرحوم بود. لذا نامه‌ای در صلاحیت من به وزارت فرهنگ نوشت و من به تشویق آن مرحوم از آن سال کار تدریس را شروع کردم.» پس از اخذ لیسانس از سال 1330 تا 1339 به دبیری دبیرستان‌ها برگزیده شد و از سال 1339 به دانشیاری دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، سپس به درجه استادی ارتقاء یافت. او در سال 1340 به مدت دو سال به عنوان استاد مهمان در دانشکده مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن و از سال 1344 به مدت هشت سال به تناوب در مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک‌گیل کانادا به تدریس زبان و ادبیات فارسی، تاریخ تمدن ایران و فلسفه و کلام اسلامی پرداخت. در بازگشت، مدتی در حوزه علمیه قم عهده‌دار تدریس «روش تصحیح انتقادی و نشر متون اسلامی» بود. استاد محقق در سال 1361 از سمت استادی دانشگاه تهران بازنشسته گردید و پس از آن در دانشگاه‌های مشهد، امام صادق (ع)، تربیت مدرس، الزهرا و شهید مطهری تدریس کرده است.

مراکزی که فرد از بانیان آن به شمار می آید : مهدی محقق در سال 1347 شعبه مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک‌گیل کانادا را در تهران تأسیس کرد. وی همچنین در بنیانگذاری «دائره‌المعارف تشیع» و «دائره‌المعارف اسلامی» هم سهمی داشته است. او در کانادا پیشنهاد تأسیس کرسی «فکر شیعه» را ارائه نمود و خود نیز عهده‌دار آن گردید و فلسفه و کلام و اصول فقه شیعه تدریس نمود.

سایر فعالیتها و برنامه های روزمره : مهدی محقق در چندین کنگره بین‌المللی و ملی شرکت نموده و در همه آنها خطابه ایراد کرده است که از آن جمله عبارتند از: کنگره مؤتمر اسلامی (قاهره -1334) ، انجمن شعر لندن (1340) ، سمینار مقایسه گرامر زبان‌های سامی (دانشگاه لندن - 1341) ، سمینار میراث مشترک فرهنگی ایران و پاکستان و ترکیه ( تهران - 1343) ، انجمن آمریکایی خاورشناسی (فیلادلفیا - 1345، نیوهاون - 1346 و دانشگاه برکلی کالیفرنیا - 1347)، کنگره بین‌المللی مستشرقین (میشیگان - 1346) و هفته فرهنگی ایران (دانشگاه مک‌گیل مونترال - 1346). وی علاوه بر تألیف چندین کتاب، مجموعه مقالاتی را نیز به زبان‌های فارسی، عربی و انگلیسی در ایران و کشورهایی همچون لبنان، سوریه، هند، پاکستان به رشته تحریر درآورده است که از آن جمله، انتشار مقالات متعدد در مجلات دانشکده ادبیات، یغما، راهنمای کتاب، فرهنگ ایران زمین، آستان قدس رضوی، وحید، مهر، الاخاء و نشریه کتابخانه مرکزی دانشگاه می‌باشد.

آثار :
1. 1- بستان الاطباء
2. 2- بیست گفتار در مباحث فلسفی و کلامی
3. 3- تأثیر قرآن در اشعار ناصرخسرو
4. 4- تحلیل اشعار ناصر خسرو
5. 5- ترجمه شرح منظومه غررالفرائد سبزواری ویژگی اثر : به انضمام مقدمه فارسی و انگلیسی و اصطلاحات.
6. 6- تصحیح کتاب «مفتاح الطب و منهاج الطلاب» ویژگی اثر : با همکاری محمدتقی دانش پژوه (کتاب برگزیده سال)
7. 7- تعلیقات، مقدمه و تصحیح اشترنامه عطار
8. 8- تعلیقات، مقدمه و تصحیح وجوه قرآن تفلیسی
9. 9- شرح الهیات شفا ملا مهدی نراقی
10. 10- شرح باب حادی عشر علامه حلی
11. 11- شرح مشکلات و مقدمه بر پانزده قصیده از ناصرخسرو
12. 12- شیعه در حدیث دیگران
13. 13- فیلسوف ری
14. 14 فیلسوف ری محمدبن زکریای رازی
15. 15- مقدمه در شرح احوال و آثار و افکار السیره الفلسفیه رازی
16. 16- مقدمه و فرهنگ لغات لسان التنزیل
17. 17- وجوه قرآن
18. 18- یادنامه ادیب نیشابوری